همه ما هرروز با چالشهايي روبرو مي شويم كه ما را بيش از حد درگير خود كرده و احساسات ما را برانگيخته مي كند استرس يا فشار رواني احساسي است كه شخص زماني با آن مواجه مي شود كه فكر ميكند خواسته ها و انتظارات ديگران بيش از حد و توان اوست . اين خواسته ها مي توانند به امور مالي، شغلي، مسائل خانوادگي و چيزهاي ديگر مرتبط باشند به هرحال هر اتفاقي كه باعث بروز مشكلات شود مي تواند موجب استرس شده و تهديدي براي سلامت شخص مي باشد.

از طرفي استرس هميشه هم بد نيست و مي تواند انگيزه بخش باشد استرس مثبت براي ادامه زندگي ضروري است. مكانيزم “مبارزه يا پرواز” مي تواند به ما بگويد چه زمان و چطور بايد به خطر واكنش نشان داد. با اينحال اگر اين مكانيزم به راحتي و در هر زمان مورد استفاده قرار بگيرد و شخص به دفعات تحت فشار و استرس قرار بگيرد سلامت جسم و ذهن او را تضعيف مي كند.

بر اساس تحقيقاتي كه سالانه توسط انجمن روان شناسي آمريكا صورت مي گيرد معلوم شده است ميانگين فشارهاي ناشي از استرس مردم ايالات متحده در سال 2015 از 4.9 به 5.1 افزايش يافته (در مقياس 1 تا 10) كه دلايل اصلي آن اشتغال و پول بوده است.

استرس چيست؟

استرس واكنش طبيعي بدن در مقابل خطرات است. آلارمي به هورمون هاست كه بدن را براي واكنش فرار يا مقابله آماده كند. اين به معناي مكانيزم مبارزه يا پرواز است.

زماني كه با يك چالش روبرو مي شويم بدن ما پاسخ فيزيكي نشان مي دهد، مقدار زيادي آدرنالين، كورتيزول و نورآدرنالين توليد مي كند كه باعث افزايش ضربان قلب، آمادگي عضلات، عرق كردن و هوشياري مي شود. همه اين عوامل ما را براي رويارويي با چالش آماده مي كند.

بعضي از عوامل محيطي مثل سر و صدا، رفتارهاي تهاجمي، با سرعت حركت كردن ماشين، فيلمهاي ترسناك و حتي رفتن به اولين قرار موجب استرس مي شوند.

همچنين تجربيات مثبت هم گاهي باعث استرس مي شود مثل اسباب كشي به خانه اي بهتر، مسافرت، داشتن يك كودك، پيشرفت شغلي هرچند كه اين عوامل خوب هستند.

 
تغييرات بدن در زمان استرس

استرس عملكرد طبيعي بدن مانند دستگاه گوارش و سيستم ايمني بدن را كند مي كند و سپس تمام منابع  بر روي جريان خون، تنفس سريع, هشياري و نيروي ماهيچه ها تمركز مي كند.

فهرستي از تغييرات بدن هنگام استرس

• فشار خون و افزايش ضربان قلب
• كند شدن سيستم گوارش
• كندشدن فعاليت سيستم ايمني
• تند شدن تنفس
• سفت شدن عضلات
• هوشيار شدن مغز و جلوگيري از خواب آلودگي

اينكه ما در وضعيت هاي دشوار چه واكنشي نشان دهيم بر سلامت ما نقش مستقيم دارد. بعضي از افراد خيلي زودتر خود را تحت فشار حس مي كنند و واكنش هاي شديدتري نشان مي دهند كه در پي تند شدن ضربان قلب و بالا رفتن فشار خون مشكلات بيشتري براي سلامتيشان ايجاد مي شود.

به طور مداوم واكنش منفي نشان دادن به چالش ها تاثيرات منفي روي سلامت بدن دارد پس  با آگاهي داشتن در اين باره سعي كنيد هنگام مواجهه با موقعيت هاي استرس زا خود را مديريت كنيد.

انواع استرس

انجمن روان شناسي آمريكا سه نوع استرس را معرفي مي كند كه نياز به سه نوع روش درماني مختلف دارد

استرس حاد

اين نوع استرس كوتاه مدت است كه رايج ترين نوع مي باشد. اين نوع از فشار رواني غالبا زماني فرد را درگير مي كند كه در مورد اتفاقي نگران است كه به تازگي رخ داده يا در آينده نزديك در حال وقوع است.

به طور مثال مشاجره اي كه باعث ناراحتي شما شده يا شركت در يك رويداد مهم و يا تحويل پروژه اي كه به مهلت مقرر نزديك مي شود. هر زمان كه مشاجره تمام شود يا پروژه تحويل گردد استرس پايان مي يابد.

اين نوع فشار رواني مشكلات طولاني مدت و مزمن ايجاد نمي كند. اثرات كوتاه مدتي مثل سردرد، ناراحتي معده و براي مدتي غم و اندوه را به دنبال دارد . اما اگر استرس حاد مدام تكرار شود براي سلامتي ضرر دارد.

استرس حاد اپيزوديك

افرادي كه مرتب در معرض استرس حاد قرار مي گيرند و يا نوع زندگي و شغلشان باعث ميشود مدام مورد حمله استرس حاد باشند. دچار استرس حاد اپيزوديك مي شوند.

شخصي كه تعهدات فراوان اما در مقابل انرژي و توان كمي دارد بخاطر سبك زندگي اشتباه و فشار رواني كه متحمل مي شود بر روي كار و زندگي و روابطش تاثير منفي گذاشته و او را تحت فشار بيشتري قرار مي دهد اين سبك زندگي اشتباه كه بعضي از افراد به آن عادت كرده اند منجر به استرس حاد اپيزوديك و در نهايت فشار خون بالا و بيماري قلبي مي شود.

استرس مزمن

زماني كه شخص فشار رواني را براي يك دوره طولاني متحمل مي شود دچار استرس مزمن شده كه زيان آور ترين نوع آن  است.

مشكلاتي مثل فقر به مدت طولاني، خانواده نامناسب و ازدواج ناموفق ميتوانند دلايل به جود آمدن استرس مزمن باشند.

به دنبال اين مسائل فرد نسبت به آينده احساس نااميدي مي كند و به دنبال راه فراري نمي گردد ، متوقف شده و قدرت تصميم گيري ندارد. افراد مبتلا به استرس مزمن پس از يك شكست نهايي ممكن است دست به خودكشي يا كارهاي تهاجمي بزنند و يا اينكه دچار حملات قلبي و سكته مغزي شوند.

عوامل تنش زا

واكنش افراد به موقعيت هاي استرس زا متفاوت است. ممكن است اتفاقي كه يك فرد مستعد به استرس را درگير مي كند براي ديگران تنش زا نباشد. بعضي ها با فكر كردن در مورد چيزهاي مختلف و منفي دچار استرس مي شوند. به طور مثال

• مسائل شغلي و بازنشستگي
• كمبود وقت و پول
• مرگ عزيزان
• مشكلات خانوادگي
• بيماري
• مهاجرت به شهر يا كشور جديد
• نقل مكان به خانه جديد
• روابط, ازدواج و طلاق

و مسائل ديگري همچون سقط جنين، بارداري و پدر و مادر شدن، رانندگي در ترافيك و جاده هاي پرحادثه، آلودگي صوتي، مشكلات با همسايگان، انتظار براي نتايج امتحانات مثل كنكور

اين شرايط براي همه افراد به طور يكسان فشار رواني ايجاد نمي كند واكنش هر فرد بستگي به تجارب گذشته اش دارد.

گاهي اوقات معلوم نيست يك فرد تحت تاثير كدام عامل مورد حمله استرس قرار مي گيرد ممكن است مجموع اتفاقات استرس زا، افسردگي و اضطراب طولاني مدت به وجود آورنده استرس شوند

منبع : https://www.zoomlif.com/psychology/individual-management/stress/